• admin@kibc
• 21 grudnia 2022
• Brak komentarzy

Pandemia COVID-19, a także rosnąca chęć Polaków do oszczędzania oraz porównywania ofert w związku z pogarszającą się sytuacją gospodarczą sprawiły, że internet stał się podstawowym miejscem dokonywania zakupów. Jak wynika z danych opublikowanych w Poradniku CERT Polska “Jak bezpiecznie kupować w internecie”, aż ⅓ Polaków deklaruje, że zamierza tą drogą kupować wszystko, co możliwe. Jak zatem nie dać się oszukać podczas świątecznych zakupów on-line? Zapraszamy do lektury.

Badania zespołu CERT Polska pokazują, że niemal 60 proc. Polaków uważa zakupy w sieci za najbardziej opłacalne, a w samym 2022 roku około 30 mln naszych rodaków miało już doświadczenie w tego typu transakcjach.

Większość zakupów przeniosła się do świata cyfrowego i nie umknęło to niestety uwadze przestępców. Oszuści są zawsze tam, gdzie pieniądze, dlatego problem fałszywych stron, transakcji oraz ofert coraz bardziej narasta. W samym 2020 roku, w porównaniu z 2018 rokiem, ilość fałszywych sklepów internetowych wzrosła aż o ponad 1200 proc.! W tym roku w porównaniu z rokiem 2021 również mamy wzrost o 34 proc.

Ta tendencja w połączeniu z wciąż małą świadomością konsumentów to olbrzymie wyzwanie. Tym bardziej, że pomimo licznych akcji oraz szerokiego dostępu do wiedzy aż 84 proc. Polaków nie wie czym jest phishing, a 77 proc. nie rozumie pojęcia skimmingu. To zatrważające dane z bieżącego roku, w którym ponad 60 proc. transakcji dokonało się poprzez urządzenia mobilne.

Jak zatem nie dać się oszukać? Nie stracić pieniędzy, wizerunku, danych osobowych?

1. Weryfikuj stronę, na której dokonujesz zakupów. Można to zrobić na wiele sposobów. Błędy w adresie, literówki, zbyt rozległa i dziwna oferta sklepu to pierwsze oznaki, które powinny wzbudzić naszą czujność. Jeśli masz wrażenie, że strona została zrobiona na kolanie, nie ma na niej regulaminu, danych teleadresowych, a kontakt z nią jest utrudniony, lepiej zrezygnuj z zakupów. Warto również sprawdzić dane rejestrowe spółki – jeśli w KRS pod nazwą rzekomego właściciela sklepu wpisany jest np. sklep stacjonarny lub firma prowadząca działalność inną niż handlowa – to ważny znak ostrzegawczy. Być może oszust podszywa się pod istniejącą firmę.
2. Czytaj opinie – przed zakupem w nowym, nieznanym sklepie zawsze warto przeczytać opinie klientów na jego temat. Jeśli budzą Twoje obawy – są dodane niedbale, w krótkim okresie czasu, zachowaj czujność.
W tym miejscu chcielibyśmy również zwrócić uwagę na problem certyfikatu SSL, czyli popularnej kłódki widocznej przy adresie strony w pasku przeglądarki. Niestety, nie jest już ona dowodem na to, że strona jest bezpieczna i prawdziwa. Oszuści znaleźli sposób wykorzystania tego oznaczenia i nie jest już ona gwarantem bezpieczeństwa.
3. Weryfikuj dokładnie ofertę. Zapoznaj się dokładnie z treścią oferty. Jeśli pojawi się w niej dodatkowy link, zachęta to działania zwróć uwagę na pasek adresowy – czy nie ma w nim literówek, dziwnej, nieznanej domeny. Jeśli strona budzi Twoje obawy porzuć stronę.
4. Oceń pozostałe oferty sprzedającego – ich wiarygodność i spójność. Zwróć szczególną czujność na dodatkowe warunki zakupowe, prośby o zalogowanie, pobieranie dodatkowego oprogramowania albo o sfinalizowanie transakcji na innej stronie.
5. Ostrzeżenia na komputerze – jeśli podczas robienia zakupów w sklepie internetowym „odezwie” się zainstalowany na komputerze program antywirusowy lub sama przeglądarka wyświetli informację, że strona jest niebezpieczna, nie wolno ignorować takich sygnałów. Nigdy nie ignoruj również kontaktów ze strony rzekomego banku w momencie, gdy dokonujesz zakupów. Zawsze kontaktuj się ze swoim bankiem jeśli masz wątpliwości, że rozmawia z Tobą prawdziwy pracownik tej instytucji.
6. Uważaj na wyjątkowe okazje, zniżki, oferty czasowe. „Gorące” oferty limitowane czasowo, nawołujące do jak najszybszego działania- ignoruj je. Takie niespotykane na co dzień akcje to zazwyczaj oszustwo. Pamiętaj, transakcja zawsze musi opłacać się obydwu stronom i realny producent i sprzedawca nigdy nie pozwoli sobie na stratę.

Co robić w sytuacji, gdy doszło już do oszustwa i padłeś/aś ofiarą nieuczciwego sprzedawcy?

1. Jak najszybciej poinformuj dostawcę płatności, czyli bank, w którym prowadzony jest twój rachunek bądź karta płatnicza. Następnie zgłoś incydent na stronie incydent.cert.pl oraz policji.
2. Nagłośnij całą sprawę w serwisach społecznościowych i porównywarkach – zostaw opinię na temat nieuczciwego sprzedawcy – w ten sposób być może uchronisz innych przed utratą środków.

Czy mogę odzyskać skradzione pieniądze?

Mamy dobrą i złą wiadomość – jeśli nastąpiła płatność kartą odzyskanie środków jest proste. W tym celu wystarczy skontaktować się z bankiem, złożyć reklamację i opisać problem, korzystając z mechanizmu obciążenia zwrotnego (chargeback). Niestety, jeśli opłaciłeś/ /aś produkt przelewem, szanse te są dużo mniejsze. Sporadycznie bankowi udaje się zatrzymać przelew, w przeważającej większości przypadków zwrot środków jest jednak możliwy dopiero w momencie gdy organy ścigania zatrzymają sprawców.

Materiał przygotowany w oparciu o analizę zespołu CERT Polska działającego w strukturach NASK – Polskiego Instytutu Badawczego.